Met een voorsprong van meer dan 3.000 punten op Iga Swiatek op de wereldranglijst zou het een understatement zijn om te zeggen datAryna Sabalenka momenteel de WTA Tour domineert. Toch miste de koningin, wier verwoestende kracht alleen wordt geëvenaard door haar emotionele kwetsbaarheid, dit jaar een kroon. Nu heeft ze die, met een tweede US Open op rij. Ze was in staat om uit te roepen “Ik verdien het” zonder dat iemand
dat er iets mis mee was.
We herinneren ons nog die dag in februari 2021 toen Aryna Sabalenka een einde maakte aan een indrukwekkend dubbelspel met Elise Mertens, daags na hun overwinning op de Australian Open. Niet dat er kattenkwaad in het spel was – “als ik op een dag weer dubbelspel speel, hoop ik dat ik dit meisje nog steeds bij me kan hebben”, glimlachte ze – maar de Wit-Russische voelde dat ze een echte toekomst had in het enkelspel en was van plan om daar al haar energie in te steken. En daar had ze gelijk in. Sindsdien is haar impact op het vrouwencircuit veel groter dan de vier Grand Slam-titels die ze won – twee keer op rij op hardcourt, op de Australian en de US Open. Als ze zichzelf niet had ‘gekraakt’, een slachtoffer van stress, en finales die iedereen haar zag winnen – zoals dit jaar in Melbourne tegen Madison Keys of op Roland Garros tegen Coco Gauff – had veranderd in haar eigen ‘drama’s’, hoeveel zou ze er dan nog hebben? Wie kan op haar best zo’n stoomwals weerstaan?
Te veel angst
Na het vervullen van de droom van haar vader – die in 2019 op 43-jarige leeftijd overleed aan hersenvliesontsteking – om twee Grand Slams te winnen en op 25-jarige leeftijd de nummer één van de wereld te worden, was ze ‘speler van het jaar’ in 2024 en zal ze dat in 2025 weer worden. Met twee Grand Slam finales en een Grand Slam titel, evenals twee WTA 1000 overwinningen, heeft ze genoten van een seizoen van grote consistentie en dichtheid (56 overwinningen na de US Open). Ze is de enige speelster die er bij alle grote toernooien bij was, terwijl haar rivalen met vlagen kwamen en gingen. Ze was echter de eerste die wist dat ze een grote trofee moest winnen om te voorkomen dat er nog meer vragen werden gesteld. Deze door zenuwen getekende finale in New York zal niet de geschiedenisboeken ingaan, maar dat maakt haar niet uit, ze liet zich niet meer in de val lokken, terwijl Amanda Anisimova, die haar in de halve finale op Wimbledon met haar eigen spel had verslagen voordat ze in de finale door Iga Swiatek met een 6-0 dubbel werd gekruisigd, opnieuw de laatste trede miste. Vlak daarvoor had de Amerikaanse echter haar beste tennis gespeeld om verbluffende wraak te nemen op de Poolse en vervolgens een herontdekte Naomi Osaka brutaal te verslaan door meer dan 50 winners te slaan. De Grand Slam finales voor vrouwen hebben soms die van de mannen overschaduwd, maar helaas niet dit jaar. Te veel spanning in de lucht.
“Mijn eigen psycholoog
We zullen nooit weten wat er gebeurd zou zijn als Anisimova de bal in de finale had geraakt, zoals ze deed in de kwartfinale en halve finale, in een stadion dat helemaal voor haar was, maar in werkelijkheid was er maar één echte schrik voor de nummer één van de wereld, op wat matchpoint had moeten zijn op 5-4, 30-30, met een smash/penalty, een punt dat bijna als vanzelfsprekend werd beschouwd, die ze tot ieders verbazing onder in het net stuurde. Een enorme, cruciale misser die haar net als in het verleden had kunnen doen ontsporen. In plaats daarvan was het haar ervaring die een paar minuten later de doorslag gaf in de beslissende tiebreak.“Hopen dat iemand anders mijn problemen oplost lost niets op,” zei ze uiteindelijk, “Ik moet die verantwoordelijkheid nemen, mijn eigen psycholoog zijn.” En dat is blijkbaar wat ze in juni na Roland Garros deed. “Ik nam een kleine vakantie in Griekenland. Ik las een boek op Mykonos, genoot van het uitzicht en vroeg me af waarom ik de emoties, de negatieve gedachten, de overhand had laten nemen in Melbourne en daarna in Parijs. En ik realiseerde me dat toen ik eenmaal in de finale stond, het een beetje was alsof ik in mijn hoofd het moeilijkste deel had gedaan. Ik was er mentaal niet echt op voorbereid dat de spelers voor me zo hard zouden vechten, en dat is helemaal niet de juiste manier van denken. In New York, toen ik weer op het punt stond om te breken, bleef ik tegen mezelf zeggen ‘nee, het zal niet gebeuren, niet deze keer, alles is goed’, en daarom heeft deze laatste titel voor mij een speciaal tintje. Ik denk dat ik het verdien.
Kims gelijke
Met het Capitool nog zo dicht bij de Tarpeïsche rots is haar record positief, met drie Grand Slam finales en een halve finale dit seizoen – je moet terug naar 2016 om zo’n groot trio te vinden. Het is ook de eerste keer sinds 2014 en Serena Williams dat een speelster haar US Open kroon heeft behouden. Met haar vier grote titels is ze op haar 27e de evenknie van Kim Clijsters of Arantxa Sanchez. Ze heeft nu zes Grand Slam finales op rij bereikt op hardcourt, een reeks die alleen Steffi Graf en Martina Hingis voor haar hebben bereikt in het Open tijdperk. Ze heeft nu in totaal honderd wedstrijden gewonnen op de vier grote toernooien per jaar. Aryna Sabalenka is een paradoxale dochter en heeft de brede schouders van haar ijshockeyvader geërfd. Ze maakt fysiek en vocaal indruk, ze slaat en schreeuwt hard, maar ze geeft ook toe aan een overvloed aan vrouwelijke sensibiliteit die niet past bij haar grootte. Je zou niet graag de ’tijgerin’ tegenkomen die op straat rondwaart, met haar gemene ogen en boze, bijna onaangename temperament, behalve dat ze in het echte leven een heel aardig, grappig, sprankelend meisje is dat al heel wat harde klappen heeft moeten incasseren. “Je kunt op andere manieren een goed mens zijn”, lacht ze, “maar op het veld moet je vasthoudend zijn, opvliegend en een beetje bitcherig waarom niet, ja.” Aanvankelijk stond ze bekend om de verwoestende maar inconsistente kracht van haar serves en forehands, maar gaandeweg heeft ze ook variaties in haar spel ontwikkeld (dropshots, volleys, slice) waardoor ze zich aan alle ondergronden kan aanpassen. Ze moet Roland Garros en Wimbledon nog winnen, maar het zal ons niet verbazen als ze dat een dezer dagen wel doet.